JAAROVERZICHT 2021 DEEL III

31 december 2021    

Lavendelveld, visites, camper, kamp, strobalen, eerste mais eraf

Het werd juli en na anderhalf jaar bijna geen visites gehad te hebben, kwam het visiteseizoen langzaam weer op gang. Als eerste kwam Hans uit Groningen. Die al heel wat jaren bij ons op bezoek komt, voorheen altijd op de terugweg van zijn motorreis door Rusland of Mongolië. Dit jaar was hij echter met de auto en ging de reis ook niet verder dan Roemenië. De zus van Belus had ons net uitgenodigd om hun lavendelveld te komen bewonderen en Hans ging graag mee. Lianne, die de zus van Belus ook kent, omdat ze haar vaak masseert, was ook uitgenodigd.

De zus van Belus maakt ook zelf lavendelsiroop en ze trakteerde ons op een heerlijk glaasje lavendellimonade.

Als je heel goed kijkt, kun je zien hoe Laryssa zo mooi achter Hans aan loopt.

Even uitrusten. Oh, kijk, daar staat nog een oude autostoel. Geweldig! Prachtig welke onverwachtse dingen je hier altijd tegenkomt, haha.

Ons volgende project was dat we een paar dagen op kamp zouden gaan. Elk jaar wordt er een groot internationaal Homeschooling/ Unschooling kamp georganiseerd in Roemenië aan de voet van de bergen bij Fagaras (drie uur rijden voor ons). Normaal komen daar wel 300 gezinnen. Maar door de Corona ging het niet door en hebben een paar gezinnen zelf het initiatief genomen om toch samen te komen. En zouden er dit jaar rond de vijftien gezinnen komen. Maar voor we zover waren, moesten we eerst iets regelen om in te kunnen slapen. Want het was op een camping. Dus gingen we op zoek naar een camper! We hadden een een paar mooie binnen ons budget gezien, maar daarvoor moesten we wel een kleine tour door het oosten van Roemenië maken. Eerst naar Brasov, daarna naar Galati. Dat was aan de andere kant van de bergen. Vlakbij de Zwarte Zee. Heel bijzonder om ineens het verschil in klimaat te merken. Veel warmer en vochtiger en zonder waarschuwing overal muggen! Helaas was de camper daar niet zo mooi meer als we verwacht hadden. Dat was een hele teleurstelling voor mij, omdat die camper prachtig was beschilderd aan de buitenkant. Dat was ook waarom we het hele eind speciaal voor die camper waren gereden. Maar we hadden goede moed en zouden via een ruime bocht noordwaarts weer terug naar huis rijden en onderweg ook nog wat campers bekijken.

De laatste zagen we in Bacau. Een mooie camper, maar hij rookte met starten en weg rijden. En het begon toen net te regenen en het was aan het eind van de dag en de kinderen waren het zat. Ik had zelf niet meer de energie om op dat moment te beslissen. Maar die man zei dat hij hem eventueel wel kon brengen, mochten we later nog besluiten om hem te kopen. Dus hebben we het erbij gelaten en zijn toen naar huis gereden.

Thuis de dagen erna nog weer elke keer op de Roemeense marktplaats gekeken, maar er kwamen eigenlijk geen nieuwe opties meer bij. Dus uiteindelijk toch maar besloten om die uit Bacau te kopen. Een paar dagen voor we op kamp zouden gaan, kwam de eigenaar hem brengen.

De mooie beschilderde camper uit Galati had me natuurlijk wel lekker gemaakt voor het idee van een camper die ook aan de buitenkant mooi beschilderd is. Dus dat is ons plan. Om van het voorjaar de camper van buiten te beschilderen en ook van binnen wat op te ‘pimpen’. Likje verf, andere gordijnen en bekleding. Maar voor nu hadden we een prachtige plek om in te slapen.

Er moesten alleen nog een paar steunen aan het raam bij de zithoek komen, want die zaten er niet meer aan. Dat was een mooi klusje voor Atlas.

We waren klaar voor vertrek! Dachten we… We wilden nog ‘even’ de tank vol gooien bij de werkplaats. Maar we konden het sleuteltje van de tankdop niet vinden. We hadden wel een hele sleutelbos bij de camper gekregen. Maar geen enkel sleuteltje paste. De oude eigenaar maar gebeld. Die wist het ook niet. Hij had de camper uit Italië gehaald en we kregen het sterke vermoeden dat hij hem op dezelfde aanhangwagen uit Italië had ‘gereden’ als waarmee hij hem hier gebracht had. Gelukkig is Michel niet voor één gat te vangen en haalde bij een oud jampotje tevoorschijn met de keur aan oude sleuteltjes. Van van alles en nog wat. En warempel!! Een sleuteltje van een oud JCB shoveltje paste precies!! Nu konden we eindelijk tanken en gaan. We moesten nog wel eerst in Ludus nieuwe ruitenwissers halen, want het begon net te regenen en het was wel duidelijk dat de oude tot op de draad versleten waren. Maar na deze korte tussenstop konden we dan eindelijk op weg!

En de kinderen hadden een mooi tafeltje waar ze onderweg aan konden lezen, kleuren of knutselen. Prachtig!

De camping lag dus aan de voet van de Fagaras bergen. Het was eigenlijk alleen een groot veld buiten een klein dorpje, met een riviertje erdoorheen. En een aantal toiletten en twee simpele buitendouches. Maar er was drinkwater en stroom en dat was prima.

We besloten om de camper aan de andere kant van het riviertje te zetten. Er was een lage doorsteek en daar konden we wel doorheen. Wat niet helemaal zonder slag of stoot ging, want de fietsendrager schuurde op gegeven moment over de grond en schoot aan één kant los. Dat was dus nog een puntje voor de terug oversteek, haha.

We hadden al wel bedacht dat de camper voor ons zessen toch wel een beetje krap zou worden met slapen, dus onderweg een tent gekocht en twee luchtbedden. Atlas en Ayla wilden wel graag in de tent slapen! Met het opzetten van de tent kregen we meteen hulp van een andere Nederlandse jongen wiens gezin we dit jaar met Koningsdag hebben leren kennen. En die een dag eerder al waren gekomen.

Ja, Luxor, daar moeten de stokken in.

Met een pompje waren de luchtbedden zo opgeblazen.

En was de ‘slaapkamer’ voor Atlas en Ayla klaar. Dat er de volgende ochtend allemaal naaktslakken aan de buitenkant van de tent kropen, dat vonden ze iets minder. Maar ze hebben er toch dapper weer in geslapen.

Het kamp begon elke ochtend om 10 uur met koffie en overleg. En dan kon iedereen die die dag een workshop wilde geven, zich melden. Ayla viel meteen met haar neus in de boter want er was na de koffie meteen een workshop met vriendschapsarmbandjes maken. Gegeven door een ander meisje. Er waren Nederlandse, Roemeense en Hongaarse gezinnen uit Roemenië en twee gezinnen uit Duitsland. Dus er werd een mengelmoes van talen gesproken, maar iedereen begreep elkaar. Geweldig!

Michel had met de tent ook een pijl en boog gekocht. En er was daar een man die daar wel verstand van had. Dus die ging de jongens een workshop pijl en boog schieten geven. En daarna ontstond er een spontane workshop gegeven door Atlas, toen hij onze drone tevoorschijn haalde en verscheidene kindjes graag wilden weten hoe zo’n ding werkt. Zo mooi hoe dat ging.

En toen ging het regenen. Met bakken uit de hemel. Dus wij trokken ons ook maar terug in de camper, samen met een ander Nederlands stel, om wat spelletjes te gaan doen. Wat waren we wederom blij met onze camper. Plek voor iedereen (beetje inschikken).

Totdat de regen was opgehouden en de kinderen weer naar buiten gingen. Wij bleven nog even een kopje koffie drinken en konden door het raampje zien dat alle kinderen zich hadden verzameld bij het bruggetje waarover wij altijd moesten lopen om aan de overkant te komen. Ineens kwam Atlas de camper in gestormd om te vragen of hij de sjorband mocht gebruiken die we mee hadden genomen. Blijkbaar was het bruggetje door de enorme stroming van zijn plek geschoven en nu wilden de kinderen hem weer op zijn plek proberen te krijgen. Zo mooi om te zien hoe iedereen ineens samen werkte. Maar het bruggetje was toch iets te zwaar voor de kinderen, dus moesten de papa’s er aan te pas komen. Een, twee, hup!

Toen het bruggetje weer op zijn plek was getild, moest hij nog weer vast gelegd worden met stenen en zand eronder. Anders zou hij zo weer weg glijden. Dus met man en macht werd er door de kinderen gewerkt om stenen uit de rivier te halen en zand te verzamelen. Prachtig!! Samenwerk maakt sterk.

De volgende dag scheen het zonnetje gelukkig alweer en konden we weer heerlijk buiten aanrommelen. Eerst een workhop hoe een slinger te maken van reststofjes (er zal vast een mooie naam voor zijn, haha).

Een workshop van één van de vaders die in de ‘mountain rescue’ werkt over touwen knopen.

En daarna nog een workshop dromenvangers maken.

Luxor kreeg uitleg van Kim, een vrouw die alleen Duits kon. Samen waren ze op pad gegaan om een wilgenteen bij de rivier te halen. Mooi om te zien hoe ze zich met handen en voeten en wat Nederlands en Duits prima redden!

De sfeer was zo gemoedelijk. De kinderen speelden continu samen en taal was geen enkele barrière. Jong en oud, iedereen door elkaar. En voor kinderen was er genoeg te ontdekken en samen te doen.

Rond het kampvuur deden we een voorstellingsrondje, omdat niet iedereen op dezelfde dag gekomen was. We deelden ook onze ervaringen en opvattingen over Unschooling en het was erg leuk om te horen dat iedereen eigenlijk vanuit heel verschillende werkgebieden kwam. En ook dat er onder de meeste naast een enthousiasme voor dit onderwijssysteem ook een stukje onzekerheid nog zat. Bij hun zelf of hoe hun omgeving erop reageerde. Eén vader vertelde dat zijn beide ouders in het reguliere onderwijs zitten en dat het voor zijn ouders best moeilijk was om te begrijpen waarom hun kleinzoon niet ‘gewoon’ naar school ging.

En toen zaten onze paar dagen kamp er alweer op. We vonden het allemaal jammer dat we weg moesten. Maar er moest weer gemolken worden. We zouden zeker terugkomen! Met onze gezellige camper!

Toen we alles weer hadden ingepakt, kon Michel de camper weer door de rivier heen loodsen. Zonder fietsenrek deze keer. Die hadden we er voor de zekerheid maar vanaf gehaald. Deze keer ging het goed en wat geweldig om te zien hoe de rest van het kamp op dat moment stond te juichen en klappen!! Met een dankbaar gevoel gingen we weer huiswaarts.

In augustus gingen de droge koeien naar buiten. We het stuk waar ze altijd lopen dus van het voorjaar ingezaaid met tarwe en luzerne. En ook groter gemaakt, omdat we het stuk ernaast ook in gebruik konden krijgen. Nu hadden ze mooi alle ruimte.

We waren ook al een flink aantal weken bezig met strobalen maken. Met twee trailers tegelijk.

Prachtig om overheen te rennen natuurlijjk!

We hadden dit jaar ook een aantal stapels gemaakt van vier rijen hoog. Met de kraan konden we de hoogste balen erop leggen. Dat scheelt weer ruimte.

Verder stond augustus in het teken van visites. De eersten die zouden komen, waren mijn moeder en zusje. Nog voordat Luxor wist dat mijn moeder ook met mijn zusje mee zou komen, was hij haar scootmobiel al aan het schoonmaken. Bijzonder hè! De accu deed het niet meer, dus daar moesten Michel en Belus even naar kijken. Wat een plezier dat we hadden toen Belus ineens met de scootmobiel over het erf reed!! Oma kon komen!

Wat leuk dat er eindelijk weer levendigheid in het oude huisje was.

De kinderen vonden het ook geweldig. Tante Bianca werd meteen onderhanden genomen door Ayla. Welke nagellak vind je mooi? Allemaal? Oh, dan doen we gewoon elke  nagel een andere kleur, haha!

Oma! Wil je voorlezen? Tuurlijk! Het boek van Dikkie Dik kent oma onderhand al uit haar hoofd.

En wat waren we nu blij met ons tuinhuisje!! Daar konden we heerlijk zitten met het eten en met de koffie.

Bianca was ook blij met het tuinhuisje, want ze is graag aan het werk als ze bij ons is. En eigenlijk wilde ik nog wel een tafel om een gasfornuisje op te zetten. Dus Bianca ging aan het werk. Tekenen, rekenen, zagen, schuren en schroeven.

En verven. Het was prachtig geworden!!

Gelukkig kreeg tante Bianca ook nog een beetje hulp.

En na gedane arbeid is het goed rusten natuurlijk. Tijdens een traditioneel potje Kolonisten (de winnaar komt bij ons altijd in de doos te staan).

Oma en tante Bianca, bedankt voor alle gezelligheid!

Oma en tante Bianca waren nog niet weg of de volgende logee kwam: ons nichtje Shannen. Die de eerste twee zomers na Laryssa’s geboorte au-pair was bij ons. Dit keer kwam ze een weekje. Gezellig!

De laatste dag dat ze bij ons was, kregen we ook Ben en Gabriela op visite. Gabriela was zestien jaar geleden (toen we hier net kwamen) onze tolk. Later is ze met Ben getrouwd, die hier samen met zijn broer Pieter een boerderij had opgezet. Samen met Gabriela is Ben toen weer terug gegaan naar Nederland, maar meestal komen ze in de zomer wel een paar weken weer naar Roemenië.

De kinderen konden zich heerlijk vermaken in onze nieuwe zwembadjes.

Op 23 augustus ging de eerste mais eraf. De eerste hectares begonnen al aardig te verdrogen, dus we waren blij dat die er vlot af kwamen. En wat waren we natuurlijk blij met onze twee nieuwe trekkers, waardoor het ook allemaal een stuk soepeler verliep.

Gelukkig was de mais eraf, want daarna ging het regenen. Dat was dan wel weer jammer voor ons andere nichtje Caitlin en Michel’s broer Edwin die toen net kwamen. Edwin werkt bij een loonwerker en helpt ons graag buiten met allerlei klusjes op de trekker, shovel of kraan. Maar helaas lag dat door de regen allemaal stil. Dus waren we wel een beetje aan (in) huis gekluisterd. Waar Laryssa lekker met haar peettante kon spelen.

Helpen bij de kalfjes kan overigens altijd wel natuurlijk, regen of geen regen.

En er moest natuurlijk ook een potje Kolonisten gespeeld worden, haha!!

Tussen de buien door konden we gelukkig nog wel op visite gaan. Bij onze Nederlandse ‘buurman’ Jan (hij woont een dorp verderop). Op zijn prachtige plekje met wijnranken en boomgaard.

En bij Feije, onze oud-stageloper die nu ook zelf koeien melkt.

Als afsluiting van hun vakantie gingen we nog uit eten in Ludus.

En toen zaten hun paar dagen bij ons er alweer op. Ze vertrokken in de zonneschijn.

En tot zover deel III van ons jaarverslag. Ik had gehoopt de maand september hier ook bij te kunnen voegen. Maar de plicht roept. Er moeten oliebollen gebakken worden, haha! Dus dat houden jullie nog tegoed (ja, de foto’s en niet de oliebollen, haha).

We wensen jullie allemaal een goed uiteinde toe en een schitterend begin van 2022!! Tot volgend jaar!

Vrolijke oudejaars groetjes!!

M&M, Atlas, Ayla, Luxor en Laryssa

 

JAAROVERZICHT 2021 DEEL II

30 december 2021    

Tuinhuisje, moestuin, vrachtwagen Nederland, Koningsdag, luzerne inkuilen, muurtje mestput, bestraten, waterglijbaan

We waren bij april gebleven. De buurman ging ijverig verder met het tuinhuisje en het schoot vlot op.

We wilden graag planken met een rand van schors er nog aan gebruiken. En we zijn erg blij met het resultaat.

Nu hebben we eindelijk een plek in de tuin waar we lekker in de schaduw kunnen zitten.

Het warme weer deed alles als snel groeien en bloeien.

Ook werd het weer tijd om plantjes te planten. Van Belus hadden we een paar hele kleine fruitboompjes gekregen, die bij hem spontaan onder zijn oude fruitboom waren gaan groeien. Die hebben we aan de rand van het gazon gezet (niet die stokken hoor, die moesten de boompjes wat stevigheid bieden, de boompjes zijn nog maar 30 cm hoog, haha). Wel leuk om te zien hoe langzaam overal boompjes en planten komen. Op de achtergrond de kerstboom van vorig jaar, die de eerste is die wél verder is gaan groeien.

Het mooie weer nodigde wederom uit voor een picknick, deze keer ‘georganiseerd’ door Luxor.

Met die groeispurt van alles, moest er ook geregeld gemaaid worden. En dat gemaaide gras gebruikte ik dan weer als mulch voor de moestuin. Super!

Het werd hoog tijd dat de mais de grond in kwam. Maar we hadden alle trekkers kapot. Michel wilde al langer één of twee nieuwe (gebruikte) trekkers kopen en nu was de nood wel heel hoog. Dus toch maar doorgepakt en twee New Holland trekkers uit Nederland laten komen. Altijd leuk als er een vrachtwagen komt. Meestal laadt de familie van Michel de vrachtwagen in op de boerderij in Wijthmen. Als we dan meer (grotere of kleinere) dingen mee deze kant op willen hebben, kunnen ze dat zo bij de vrachtwagen instoppen. Zij hebben ook camera’s op de boerderij daar, dus voor ons leuk om dan mee te kijken. En hier kan de familie weer mee kijken via onze camera’s.

Luxor houdt ervan om (oude) technische apparaten uit elkaar te halen. En nu had de familie een hele doos oude apparaten voor hem verzameld en mee gedaan. Dus Luxor was helemaal blij.

En Atlas ging helemaal uit zijn dak van de New Holland, weet-ik-veel-welke-serie. De mannen hier weten dat allemaal precies. Voor mij is het de Blauwe en de Bruinrode New Holland, haha.

De Bruinrode moest eerst helemaal schoon gespoten en gepoetst worden, vonden ze hier. Met name Atlas was er druk mee.

Ja, Altas is helemaal gek van trekkers en machines. Het allermeeste van John Deere. Maar New Holland is ook wel oké. Hij werkt nu al meer dan een jaar mee op zaterdagochtend, als Belus alleen al het voeren moet doen. Hij kan al aardig handig met de trekker en de shovel(tje)s overweg. Als Laryssa ook buiten is, vindt ze het maar wát mooi om bij Atlas op het shoveltje mee te rijden.

Leuk om te zien dat kinderen al gauw mee willen helpen als ze met je mee lopen.

Ayla helpt Belus met vers gras voor de pinken gooien.

Kinderen zijn zo lekker spontaan. Lopen we langs het melkglas in het tanklokaal. Denkt Laryssa ineens: “Hé, dat is lekker warm, zo’n glas vol met verse melk!” Haha!

Eind april werd er Koningsdag gevierd. We vieren het niet elk jaar, maar wel vaker met een stel Nederlandse gezinnen. Een Vrijmarkt en daarna ouderwets spelletjes doen en samen eten. Wij gingen met Knieperties op de rommelmarkt staan (van die rolletjes die zo lekker naar kaneel ruiken en die de Plattelandsdames ‘vroeger’ bij ons ook verkochten op de rommelmarkt). Er werd druk mee geholpen (en geproefd, haha).

Zaklopen, spijkerpoepen, kruiwagenrace, touwtrekken. De kinderen hebben het er nu nog over. Prachtig, de simpelste spelletjes en de grootste lol.

Oranje boven! Ja, mooi.

In mei werd deel twee van het Project Tuinhuisje in gang gezet. De schutting met overkapping achter het tuinhuisje langs. Waar we eindelijk een plek zouden hebben voor alle (rondslingerende) fietsen en traptrekkers.

De buurman moest voor de overkapping ijzeren palen op maat zagen en hier liet hij Luxor zien hoe dat werkte en hoe hij kon helpen.

Aan de achterkant van mijn moestuin had ik nu dus ook een schutting. Prachtig!! Ik was ook al een eind opgeschoten met de planken om mijn groentebedden heen.

Het werd hoog tijd om de eerste snee luzerne eraf te halen. Maar eerst moest de nieuwe frontmaaier getest worden. Dat ging heel best.

Er kon ingekuild worden. Toch wel fijn dat we nu twee nieuwe trekkers erbij hadden.

En wat is er nou mooier dan lekker door het vers gemaaide gras, eh, luzerne, dollen!

Atlas zat natuurlijk bij Belus op de hakselaar. Dik voor mekaar, die twee!

We kregen in mei ook visite van een Roemeens gezin dat ook net is begonnen met Unschooling (hun oudste is zes). Ze bleven twee nachtjes logeren en dat was zo leuk! Om van elkaar te zien en te leren hoe we bepaalde dingen deden. Herkenning vinden in elkaars gedachtengangen. Ja, mooi. Wie weet komen er in de toekomst nog wel meer (Unschooling) gezinnen logeren. Zodat andere kinderen kunnen zien en leren hoe het er op een boerderij aan toe gaat en zodat onze kinderen met andere kindjes kunnen spelen.

Hoewel er natuurlijk altijd wel iets te spelen valt op een boerderij, zoals met een palletvork. Maar met andere kindjes spelen blijft toch ook wel heel erg leuk.

Juni. De planken om de groentebedden in mijn moestuin waren klaar en ook op de paden had ik het schors gestrooid. Ik was zo blij met het resultaat!! Het gaat nog niet altijd zoals ik wil in mijn moestuin (zaadjes die niet opkomen of zorgvuldig binnen gekweekte plantjes die het buiten ineens niet meer willen doen). Ik ben nog lerende. Maar zo met die planken en dat schors, de schutting en het hekje word ik al heel blij door er alleen al naar te kijken.

En het tuinhuisje komt nu ook zo mooi van pas. Waar ik nu heerlijk alle ruimte heb om met mijn ‘moestuindingetjes’ bezig te zijn.

Van de moestuin naar het mestput-muurtje. We hebben een aantal jaren geleden een tweede mestput achter de stal gebouwd. Daar zijn begin van het jaar eindelijk de roosters opgekomen (of nou ja, ze lagen er al op, maar moesten nog vastgelegd worden in beton). En nu was het dan tijd om de beide mestputten met elkaar in verbinding te brengen. Dat betekende dat er eerst aan de voorkant een muurtje uit gebroken moest worden. Dus Michel druk bezig met de drilboor. Net zolang tot de bak van de kraan het muurtje om kon duwen.

Waarna het omgevallen muurtje nog uit de mest gevist moest worden. Maar het muurtje was er tussen weg. De mest kon hier naar de nieuwe put stromen.

En aan de andere kant hebben ze een gat in een muur gehakt. Nu kon de volledige capaciteit eindelijk benut worden en de nieuwe mestmixer gebruikt.

Het volgende project was de klinkers voor de kalverstal er opnieuw inleggen. Die waren helemaal verzakt door de zware melkwagen en andere vrachtwagens. Het werd een klus waar iedereen bij hielp.

En nu het weer steeds warmer werd, kregen de kinderen het idee om een heuse waterglijbaan te maken. Die hadden we andere jaren ook wel gehad, in kleine vorm. Maar nu wilden ze het groot aanpakken. Michel en Atlas gingen eerst met de kraan en de shovel aan het werk. Daarna landbouwplastic erop.

Een oude band, een tuinslang en een fles zeep erbij en proberen maar!! De baan liep helaas niet op alle stukken steil genoeg, maar dat mocht de pret niet drukken.

Dobberen op het water is ook al erg leuk.

Of kikkers vangen uit de poel!

Morgen lezen jullie in Deel III over de rest van de zomer. Groetjes!!

M&M, Atlas, Ayla, Luxor en Laryssa

 

JAAROVERZICHT 2021 DEEL I

29 december 2021    

Tuinhuisje, moestuin, schaatsen, ploegen, zaaien, geulen en kabels, Unschooling

Woensdagmorgen. Wat een rust. Er dwarrelt een duivenveertje naar beneden buiten, achter het raam waar ik nu voor zit. De zon hult de sluierwolken in een prachtig gouden licht. Ik hoor de haan van de buren. Het past allemaal precies bij vandaag, zo’n ‘tussendag’, zoals ik de dagen tussen Kerst en Oud en Nieuw altijd zo mooi vind klinken. Het jaar loopt op zijn einde en de hectiek rondom Sinterklaas en Kerst is voorbij. Het voelt inderdaad wel alsof we de laatste dagen van het oude jaar mogen ‘uitzitten’. Heerlijk. Wat aanklungelen op de boerderij, een aantal vrienden nog bellen, nieuwe plannen voor het komende jaar uitdenken. En het oude jaar in beeld brengen. Dat is ook altijd mooi, om het afgelopen jaar nog een keer de revue te laten passeren. De foto’s te bekijken. Om er dan elk jaar weer achter te komen dat we eigenlijk toch meer hebben gedaan dan we in ons hoofd dachten, haha.

In januari hadden we nog steeds zacht weer en hebben Michel en Belus nog een paar mooie klussen kunnen doen. Zoals de laatste mestroosters op de nieuwe mestput achter de stal vastleggen in beton.

De nieuwe mestmixer uit Nederland installeren.

En de oude mestput leeg scheppen met de kraan, zodat de oude en nieuwe mestput met elkaar in verbinding gebracht kon worden.

En Belus had in de kalverschuur een keukentje afgetimmerd, waar we nu lekker warm en uit de wind de melk voor de kalfjes klaar kunnen maken.

In februari konden we nog de laatste stukjes land ploegen. Ook Atlas wilde het heel graag een keertje doen. En hij mocht het stukje naast de boerderij ploegen. Daar is de uitloop voor de droge koeien en die wilden we inzaaien met tarwe en luzerne.

Net op tijd nog geploegd, want daarna kwam er dikke vorst. Waardoor er geschaatst kon worden!! In Ludus is ook wel een ijsbaan gemaakt op het marktplein. Maar ‘in het wild’ is leuker!

Verder bracht februari ons een nieuwe pup. Die we zielsalleen achter onze boerderij in het veld vonden. Hij was zo blij en vrolijk, dat we hem Happy genoemd hebben.

Happy hadden we de eerste weken bij de voerplaats voor de katten. Waar hij niet weg kon lopen. Zo was hij vanaf het begin af aan al dikke vriendjes met de katten, met wie hij vaak samen zij aan zij in slaap viel.

Dat was wel anders met onze hond Bell, die we vorig jaar van kennissen kregen en achter elke kat aan ging die ze zag. Gelukkig heeft ze dat ondertussen wel afgeleerd.

Wie ook dikke vriendjes met de katten is, dat is Laryssa. Samen met Luxor en Ayla zorgen ze goed voor hen. In het begin hadden we bijna geen tamme katten op de boerderij. Maar nu kunnen we een groot deel toch al oppakken. Leuk!

In maart werd het merkbaar milder buiten en werden we naar buiten getrokken door het zachte weer.

Heerlijk! Een zondagse wandeling in het voorjaarszonnetje.

Naar de ‘oude huisjes’ achter onze boerderij. Waar Michel begonnen was met de kraan om een geul te graven. Die geul moest helemaal tot aan de boerderij lopen. Omdat we een waterleiding en internetkabel van de boerderij naar de huisjes wilden leggen en een stroomkabel van de huisjes naar de boerderij toe (als extra stroomoptie om de stroom te kunnen splitsen bij piekdrukte).

De twee huisjes hebben een poosje leeg gestaan, nadat de medewerkers die er gewoond hadden, vertrokken waren. Maar vanaf de zomer zouden mijn broer en zijn vriendin er gaan wonen. En voor hen is het wel handig dat er nu in ieder geval een waterleiding heen ligt.

Heerlijk om weer buiten te zijn!

Het was al met al een hele lengte, de geul.

Dus moest er ook een hele lengte aan stroomkabel komen. Wat een joekel van een haspel!

Die wilde Michel achter de trekker hangen, in een stellage die Belus in elkaar zou lassen.

Met al dat gewicht aan de achterkant, moest er ook een ‘frontgewicht’ komen. Een mooie joekel van een sierkei van eigen bodem, haha.

Toch wel fijn dat we meerdere machines hebben, want toen de kabel er eenmaal in lag, konden de twee shoveltjes de geul weer dicht gooien.

Tot aan de boerderij lag de kabel er dus in. Nu moest hij nog gesplitst worden naar de beide zijkanten van het erf. De ene kant ging naar de sleufsilo’s.

En de ander kant ging naar de andere hoek van het erf, waar de booghal zou komen (en een aftakking voor de waterleiding naar een oude put verderop in het land). Het werkte mooi, de haspel achter de trekker.

Het zou gaan regenen en dan kunnen we hier het land niet meer op (klei die in blubber verandert). Dus het was even aanpoten om de kabels erin te krijgen en de grond weer dicht. Maar het is gelukt. Samenwerk maakt sterk. Mooi!

Na regen komt… sneeuw! Maart roert zijn staart. Inderdaad, hihi. Mooi. Toch nog een beetje een wintergevoel.

Puppy Happy was ondertussen al aardig gegroeid en mocht nu ook los lopen op het erf.

Het mooie weer trok ook de buren naar buiten. Een buurman die een maand zonder werk zat, vroeg of wij niet een klus hadden voor hem. Hij is van huis uit timmerman. Dus we hoefden niet lang na te denken. Eigenlijk zou Belus een tuinhuisje voor ons timmeren, was het plan toen we een paar jaar geleden al de kelder voor het tuinhuisje gemaakt hadden. Maar ja, het kwam nooit bovenaan Belus’ prioriteitenlijstje. Dus dat was een mooi project voor de buurman. Maar dan moest wel eerst de kelder leeg geschept worden. Waar ondertussen een dikke laag water in was komen te staan. Gelukkig hadden we daar twee helpende handjes voor.

De vloerplaten werden op de kelder gelegd, maar het werk kon gewoon doorgaan voor onze heren.

De buurman kwam en hij begon eerst met het maken van een betonrand voor langs de bestrating.

De oude zandbak van de kinderen zou uiteindelijk weg gaan daar. Maar was ineens weer heel interessant, zolang hij er nog lag.

Voor een tuinhuisje hadden we hout nodig. En sinds kort zit er een houzagerij vlakbij, dus konden we de kinderen mooi live laten zien hoe onze planken gemaakt werden.

Naast het tuinhuisje ligt mijn moestuin. En ook die wilde ik aanpakken. Een hekje aan de windkant. De zaaibedden met houten planken omlijsten en daartussenin, op de paden, schors. Ik had op een deel van de paden vorig jaar al worteldoek gelegd, zodat daar geen onkruid zou groeien. Maar schors maakt het net af en ruikt zo lekker als het geregend heeft.

Het eerste hekje stond. Ik had een heel stel oude plankjes van een oud hekje bij elkaar gezocht en Laryssa vond het maar wat mooi om daar op de spelen en te springen. Prachtig toch hoe kinderen in alles wel iets vinden dat ze uitnodigt om ermee te gaan spelen.

Of om ‘mee te helpen’ haha.

Luxor en Ayla hielpen me ondertussen mee om alvast zaadjes te zaaien in de zaaibakken. Die we later in de moestuin uit konden zetten.

En zo was het moestuinseizoen begonnen. Op de plek van het tuinhuisje schoot het ook al mooi op. We gingen de hoogte in!

En dit lijkt ook wel een trap die de hoogte in gaat, haha. Maar het is eigenlijk de keldertrap, die hier in de verf is gezet en staat te drogen.

En met het mooie weer kon er ook gezaaid worden. Samen met de kinderen en met Happy ging ik kijken bij Michel.

Dat is altijd een hele onderneming als de kinderen mee gaan wandelen. Dan valt er altijd van alles te zien. Of te verzamelen. Deze keer was het al het rond slingerende plastic dat ze vonden. Dat soms wel heel vast zat in de grond.

Tada! Kijk eens wat we al verzameld hebben!!

En toen we weer bij de boerderij waren, lonkte een diepe waterplas in de sloot uitnodigend om er grote brokken zand in te gooien. Kijken wie de grootste plons kon maken. Prachtig!

Dat sluit eigenlijk wel heel mooi aan bij een ontwikkeling waar we sinds maart ook in terecht zijn gekomen. Het onderwijs/ het leren van de kinderen. Atlas en Ayla gingen naar school in Ludus, waar eigenlijk iedereen heen gaat. Het onderwijssysteem is nog vrij ouderwets. Met veel uit het hoofd leren en de nadruk op presteren. Daar draait eigenlijk alles om. Hoe goed de leerlingen zijn en in het verlengde daarvan (dus ook?) de leerkracht. Atlas heeft een erg fijne klas met heel veel meisjes en maar een paar jongens. Maar dat zijn wel zijn vriendjes die ook bij hem op voetbal zitten. Atlas heeft het erg naar zijn zin op school.

Ayla had het ook erg naar haar zin op school. Met haar lieve juf en ook vooral het spelen met de andere kindjes. Maar Ayla had de ‘pech’ dat de helft van haar klas niet (of maar gedeeltelijk) mee deed met de online lessen tijdens de corona. Waardoor die kindjes een steeds grotere achterstand opliepen (de ouders waren ook niet bij machte of wille om de kinderen bij te scholen). Toen de live lessen in de klas weer begonnen, had de juf het dus best moeilijk. En ik merkte aan Ayla dat de sfeer in de klas veranderd was. Ze kregen steeds meer huiswerk en ook huiswerk waar ik niet eens het nut van in zag (oud-Roemeense versjes uit de 19^e eeuw bijvoorbeeld). Het huiswerk ging haar steeds meer tegenstaan en ik moest steeds meer moeite doen om zelf ook gemotiveerd te blijven haar aan te moedigen. Ze was steeds bang dat ze het niet goed deed, dat de juf boos zou worden. En kreeg steeds vaker buikpijn vlak voordat ze naar school moest.

Ondertussen had ik al geïnformeerd bij de Vrije School (Waldorf- Rudolf Steiner) in Cluj. Die school had me altijd al aangesproken en een klasgenootje van Atlas (een dochter van vrienden van ons) was daar al heen gegaan. Cluj is voor ons een uur en een kwartier rijden, maar dat had ik er wel voor over. Ik was tot alles bereid. Want het hele schoolsysteem ging me steeds meer tegenstaan. In Cluj zeiden ze dat Atlas en Ayla pas in het tweede semester, begin februari (van dit jaar dus) over zouden kunnen gaan. Dus tot die tijd probeerden we het nog zo goed en zo kwaad als het ging met Ayla vol te houden.

Zelf heb ik het jaar voor we naar Roemenië gingen (2004) in Nederland op een Iederwijs school gewerkt als begeleidster. Die school was gebaseerd op een schoolsysteem dat in Amerika al sinds de jaren ’70 bestaat. Een systeem waarbij puur gekeken wordt naar de interesses, passies en talenten van een kind. Waarbij het zijn hart en nieuwsgierigheid mag volgen en er dus ook geen opgelegde lessen of boeken zijn. Ik was destijds meteen verliefd op dat schoolsysteem. Ik las het boek over de Sudbury Valley, die school in Amerika. En wist meteen: dit is wat ik elk kind gun!! En wat ik eigenlijk ook het liefste voor onze kinderen gehad had natuurlijk. Maar omdat dat niet in Roemenië bestond (dacht ik toen), hebben we Atlas en later Ayla maar ‘gewoon’ naar de gewone school gedaan. Met de achterliggende gedachte: speelvriendjes zijn ook belangrijk en zolang ze er zelf geen hinder van ondervinden, laten we het zo.

Maar langzaam was het gevoel me dus toch bekropen dat Ayla er wél hinder van ondervond. Ze probeerde zich zo te passen in het systeem dat ze zichzelf verloor. Ik voelde gewoon dat de Vrije School (waar ze wel vaste vakken hebben, maar geen vast lesmateriaal of cijfers) veel meer bij haar zou passen. Het was dus een kwestie van even volhouden nog.

Tot we in februari te horen kregen dat Atlas sowieso nog niet naar Cluj kon, vanwege de Corona (een maximaal aantal leerlingen per lokaal). En dat het nog maar de vraag was of er voor Luxor plek zou zijn. Ik werd steeds ongelukkiger. Wat nu?!

Nederlandse vrienden van ons hier waren, ook vanwege onvrede over het schoolsysteem, vorig jaar overgestapt op Homeschooling (thuis onderwijs). Via een Amerikaanse onderwijs instelling. Dat bracht me op het idee om te gaan kijken of er voor de Vrije School misschien ook wel een soort van Homeschooling bestond. Dat niet. Maar al zoekende kwam ik wel op een Facebook pagina van Unschooling Romania. En was mijn interesse gewekt. Unschooling is dus eigenlijk hetzelfde als Iederwijs. Dus kinderen laten leren zonder opgelegde lessen en boeken. Maar alleen dan niet op een school, maar thuis. Ik stond versteld!! Überhaupt dat het bestond en nog meer dat er dus in Roemenië zoveel gezinnen al mee bezig waren!!

Er ging een hele nieuwe wereld voor me open. Of eigenlijk een oude wereld in een nieuw jasje. Mijn hart ging steeds sneller kloppen en ik voelde de vonk weer in mijn hart. Ik ging weer stralen, gloeien en glimmen van plezier, verwachting en blijdschap. Ik vond een instelling waar de kinderen ingeschreven kunnen zijn. Die samenwerkt met Cambridge in Engeland. En wat op dit moment een pilot project is dat gedoogd wordt in Roemenië. Ik bestelde boeken over Unschooling en werd helemaal enthousiast.

We hebben toen besloten om Ayla dus van school te halen en haar te Unschoolen. Luxor was op dat moment net zes geworden en was al niet naar de kleuterschool gegaan, vanwege een wachtlijst en Corona. Dus voor hem veranderde er niet veel. Hij bleef gewoon lekker thuis. Atlas hebben we de keus gelaten en hij wilde liever op school blijven, bij zijn vriendjes. En dat was ook helemaal prima.

Dus brak er voor ons een hele nieuwe fase aan. Een nieuwe weg. Van zoeken en vinden. Hoe pakken andere ouders dat aan? Met name het contact met andere kinderen? Ik had gelezen dat er in Amerika heel veel plekken zijn waar kinderen van Homeschooling en Unschooling samen komen (Agile Learning Centres). Om toch samen met andere kinderen dingen te kunnen doen en leren. Al zoekende kwam ik erachter dat er in Cluj en Boekarest dus zo’n centrum zit! Wauw. Die ik heel graag wil bezoeken. En die uit Cluj geeft zelfs cursussen aan ouders, kinderen en andere geïnteresseerden. Dus via hen zouden we ook nog meer ouders en kinderen kunnen leren kennen. Mijn droomwens is nu om zelf zo’n centrum op te gaan zetten. Voor kinderen ‘in de buurt’. Hoe, wat, waar of wanneer dat weet ik nog niet. Maar er knaagt iets in mij, een diep verlangen, om hier iets mee te gaan doen. Dus wie weet…

Voor nu vind ik het heerlijk dat de kinderen lekker thuis zijn. Ze leren lekker bij alles wat ze doen. Ik heb het volste vertrouwen in hen. In ons. En in de toekomst. Alle vier zitten ze lekker in hun vel. En wij ook. En voor de rest zal alles zich gaandeweg wel ontvouwen.

Hier Laryssa en Luxor lekker aan het schilderen.

Toegegeven, het is soms wel iets meer werk. Wanneer ook het bureau is onder geschilderd bijvoorbeeld, haha. Maar dat is prima.

Nadat we Ayla van school hadden gehaald, zagen we haar weer helemaal opfleuren. Ze liep weer te neuriën en te dansen in huis. In het begin was het wel even wennen voor haar. Dat er niemand was die zei wat ze moest doen. Maar dat had ik wel gelezen. Dat elk kind dat van school gaat, een periode nodig heeft om te ont-schoolen. Om zich te realiseren dat het het heft weer in eigen handen mag nemen. Ik vond het heerlijk om nu overdag gewoon lekker met de drie jongsten op pad te kunnen. Kleine, spontane uitstapjes. Zoals toen Luxor vroeg naar de plek waar we in het begin begonnen zijn. Dat we er spontaan heen gereden zijn en ik hen heb laten zien waar dat was en waar ik destijds altijd ons drinkwater ging halen (bij dat witte muurtje links op de foto).

En toen ik vertelde dat ik dan vaak even de heuvel op wandelde om van het uitzicht te genieten, dat de kinderen dat toen ook wilden. Een mooie klim! En naar beneden rennen en rollen natuurlijk. Het was dolle pret. En toen Luxor nog verscheidene botten vond van een schapen skelet, toen was het avontuur compleet. Zo mooi! Dat is voor mij Iederwijs. De ruimte hebben voor spontane leermomenten samen.

En hiermee is de maand maart afgerond. Op naar april! Atlas had ons al mooi voorbereid op 1 april: “Help!! Ik zit vast!!” Prachtig, die kinderen.

Tot zover deel I van ons jaaroverzicht van 2021. Tot morgen!

Lieve groetjes,

M&M, Atlas, Ayla, Luxor en Laryssa